Materiaal hergebruiken, Auteursrecht en Creative commons
Mag je leermaterialen die je vindt in een boek, op een CD of DVD, op een website of elders hergebruiken? Ja, maar niet zonder rekening te houden met de wetgeving omtrent het auteursrecht.
In mensentaal gezegd, zou je kunnen zeggen dat je in principe geen enkel werk dat door iemand anders is gemaakt, mag hergebruiken, zonder dat je daarvoor van die persoon (of van de nabestaanden) toestemming hebt gekregen en eventueel daarvoor betaalt.
Er zijn echter uitzonderingen, onder meer in het kader van ‘onderwijs en onderzoek’, maar daar staat dan weer tegenover dat niet elke lesgever automatisch onder dit kader valt. Enkele belangrijke richtlijnen zijn :
– Digitaal mag je meer dan op papier : binnen het kader van ‘onderwijs en onderzoek’ mag je digitale leermaterialen hergebruiken zolang je ze aanbiedt binnen een gesloten, digitale leeromgeving (waarvoor studenten van de onderwijsinstelling moeten inloggen) en mits je natuurlijk de bron goed vermeldt.
– Zelfs wanneer je binnen het kader van ‘onderwijs en onderzoek’ lesgeeft, mag jij of de organisatie waarvoor je lesgeeft helemaal geen commercieel belang hebben bij het aanbod van dit materiaal. Vanaf dat het materiaal ook door niet-studenten zou kunnen worden geraadpleegd, val je buiten het kader van ‘onderwijs en onderzoek’.
– Creative Commons is een set van 6 verschillende auteursrechtenlicenties die op een eenvoudige, gestandaardiseerde manier (aan de hand van icoontjes) aan het publiek duidelijk maken op welke manier de auteur toestemming geeft om zijn werk te gebruiken en eventueel verder te delen (bv. de auteur geeft toestemming om zijn materiaal te gebruiken mits naamvermelding, en enkel voor niet-commerciële redenen).
Via ‘CC Search’ krijg je toegang tot 13 verschillende zoekdiensten (oa. YouTube en Google) die ‘creative commons’ materiaal apart catalogeren, wat de zoektocht naar ‘vrij’ te gebruiken materiaal (onder de gestelde voorwaarden) vergemakkelijkt.
In de uitdieping vind je webpagina’s die je kunnen verder helpen met het vinden van goede en betrouwbare informatie over auteursrechten.